İdam Edilen İlk ABD Ajanı

Nathan Hale, ABD’nin idam edilen ilk ajanı olarak dünya istihbarat tarihine geçti. 

Hale; 6 Haziran 1755’de Connecticut eyaletinde dünyaya geldi; fakir bir çiftçi ailesinin ilk oğluydu. 1773’de henüz 18 yaşındayken Yale Üniversitesi’nden mezun oldu; New London’da öğretmenlik yapmaya başladı. Amerika’nın bağımsızlığı fikrini savuna geldi. George Washington’un kurduğu Culper Ring adlı gizli örgüte 3 arkadaşıyla girdi ve istihbarat faaliyetlerine girişti. Aynı zamanda Amerikan Ordusu’na gönüllü yazıldı; gösterdiği başarılardan ötürü üsteğmen rütbesiyle ödüllendirildi. Hale, cephedeki sıcak savaştan daha çok düşman saflarındaki gelişmeleri merak ediyordu. Manhattan Adası’nı kontrol altında tutan İngilizlerin durumunu rapor etmeye gönüllü oldu. Washington izin verince, sivil elbiselerine giyip New York’un yolunu tuttu. Fakat gizli çalışmaları hemen tesbit edildi; İngilizler tarafından yaka paça yakalandı. Mahkemede casusluk yaptığını saklamadı; pişmanlığını dile getirmesine rağmen idam cezasından kurtulamadı. 22 Eylül 1776’da, henüz 21 yaşındayken, asılarak idam edildi. 

ABD’nin istiklalini kazanmasından sonra, Bağımsızlık Savaşı Kahramanı ilân edildi. Yale Üniversitesi’nin eski kampüsünün bahçesine heykeli dikildi. Virginia Langley’deki CIA binasının önüne de görkemli bir heykeli yaptırıldı. ABD yönetimi, kahramanın adının ve hatırasının unutulmaması, daima hatırlanması için bir dizi önlem aldı: Nathan Hale adı askerî okullara ve askerî birliklere verildi. 

Hale, asılmadan son cümle olarak, ‘Vatanım için feda edecek tek bir canımın olması tek üzüntümdür!’ dediği yazıldı.

Ali Hikmet İnce derledi ve yazdı.