Enigma’nın Mucidi Alan Turing’e İade-i İtibar

2. Dünya Savaşı’nda İngiltere’nin Almanya karşısında üstün/galip gelmesini sağlayan ünlü dahi matematikçi Alan Turing’in itibarı iade edildi.

2. Dünya Savaşı’nda İngiltere’nin Almanya karşısında üstün/galip gelmesini sağlayan ünlü dahi matematikçi Alan Turing’in itibarı iade edildi. Turing; bir erkekle yaşadığı eşcinsel ilişkiden dolayı ahlaksızlıkla suçlanmıştı; kimyasal hadıma uğramıştı. İngiltere Merkez Bankası’nca dolaşıma sokulacak yeni 50 sterlinlik banknotların bir yüzünde Turing’in fotoğrafı yer alacak.

Günümüz bilim dünyasında, ‘sıradışı matematikçi’, ‘bilgisayar bilimlerinin ve yapay zekânın babası’ şeklinde nitelenen Turing; döneminin sert homofobik yasaları sebebiyle intihara sürüklendi.

Alan Turing; Almanya’nın 2. Dünya Savaşı’nda gizli yazışmalarında kullandığı Enigma adlı şifre makinesinin kotlarını kıran yeni bir aparat geliştirmişti. İcat ettiği cihazla savaşın akıbetini değiştirmişti. 14 milyon insanın ölmesini engellediği açıklanmıştı. Görevinin gizliliği sebebiyle yaşarken onurlandırılamadı. Çalışmaları 50 yıl boyunca ‘devlet sırrı’ sayıldı. Turing, eşcinseldi; İngiltere yasalarına aykırı davrandığı gerekçesiyle bir yıl boyunca östrojen iğnesi yaptırmaya mahkûm edildi; kimyasal hadıma tabi tutuldu. Devlet adına yürüttüğü çok gizli projelerden alındı; danışmanlık görevlerine son verildi.

Turing; her gün bir veya iki elma yerdi. 1954’de, - 42 yaşında! - siyanür enjekte ettiği elmayı yiyerek hayatına son verdi. Öldürüldüğü de iddia edildi. Olayın üzerindeki sis perdesi kaldırılamadı.

İngiltere hükümeti; 2009’da, halktan gelen talepler üzerine Turing’i affetti. Yaşadığı döneminin adalet sisteminin acımasız tavrı nedeniyle özür de diledi.

Kraliçe 2. Elizabeth de, 2014’de Turing için özel af çıkardı.

Haşmet Külyutmaz derledi ve yazdı.

6 October 2019 01:28
683 kez okundu

Süzme Haber

Benzer Haberler

Karl Marx’ın Anıt Mezarı Turistik Alan Olacak

Marx’ın Londra’nın Highgate Mezarlığı’ndaki anıt gömütünün bulunduğu alana eşya dükkânı, kafe ve sergi salona açılacak.

Hitler’in Karısı da Yahudi Çıktı

Braun’un halen hayattaki iki kadın yakını araştırmanın geliştirilmesi için kendi saçlarından DNA örneği vermeyi reddetti.

Corona Aşısından Sorumlu Bakan

Bakanlık görevine ise Irak’tan İngiltere’ye iltica etmiş bir ailenin çocuğu Nadhim Zahawi getirildi.

Katil Balinalar Torunlarına Bakıyormuş

‘Orka’ adı ile de tanınan katil balinaların insanlara benzeyen aile yapıları olduğu, büyüklerin torunlara baktığı ve bildiklerini/tecrübelerini öğrettikleri/aktardıkları ortaya çıktı.

Kadınlar Daha İyi Sürücü

İngiltere’de yapılan araştırmada, kadınlar daha iyi sürücü çıktı.

Kadavra İthalatçısı da Olduk

Türkiye; ABD ve Çin’den insan kadavrası satın alıyor. İsteğe/ihtiyaca göre kadavra; bütün veya parçalar halinde de ithal edilebiliyor.

Pul Olan Kâğıt Paradan Kadın Çantası

Richard Segovia (25) adlı Venezüellalı sanatçı, moda dünyasınca yepyeni bir akım başlattı: Tedavülden kalkan, yeni banknotlardan yaptığı kadın çantalarını satışa sundu.

Kâğıt Para Kullanımını Yasaklayacak Ülke

Danimarka hükümetinin aldığı ve 2030 yılında tamamen uygulamaya girecek banknotsuz hayat projesiyle bütün ödemeler kredi kartlarıyla gerçekleştirilecek.

Tarihî Banknota Rekor Fiyat

1891’de tedavüle sokulan 1.000 dolarlık banknot - 130 yıl sonra! - tam 3 milyon dolara alıcı buldu.

Yorgan İçine Saklanmış Hazine

Bankaya para yatırmaya üşenen vatandaş, tasarrufunu yorganında saklayınca az daha ‘evindeki bulgurdan oluyordu’.

Damatlar Vazgeçti, Gelinler Birbiriyle Evlendi

Robyn Peoples (26) ve Sharni Edwards (27) adlı 2 genç ve güzel kadın dünya evine girecekleri anda beklemedikleri sürprizlerle karşılaştılar: Damat adayları tarafından terk edildiler.

Çanakkale’de Türklere Karşı Kimyasal Silah

Ünlü İngiliz siyaset adamı Winston Churchill, Çanakkale Savaşları’nda Türklere karşı kimyasal gaz kullanılmasını önermiş, karşı çıkan az sayıdaki politikacıya da ‘Türkler insan değildir ki!’ demek cüretini-küstahlığını göstermişti.