Amerika’da Bakkalda Çıkan Türk Filmleri

Yeşilçam’ın ilk döneminde çekilmiş çok sayıda siyah beyaz film - maalesef! - elimizde bulunmuyor. Ciddi bir sinema arşivlemesinin yapılmaması da diğer bir eksiğimiz.

Son dönemde, yine kayıp bir filmin bulunması haberi, sinemaseverleri özellikle de Yeşilçam melodramlarını izleyenleri sevindirdi. 2016’da aramızdan ayrılan, yönetmen Ülkü Erakalın’ın çektiği ‘Ayyaş’ adlı filminin senaryosu, görüntüleri bir eskicinin deposundan çıktı. Elde edilen bulgu ve bilgiye göre, 92 sayfalık senaryonun 178 sahnesi mevcuttu ve 42 bölümü çekilebilmişti. Yarım kaldığı anlaşılan filmin başrollerinde Sadri Alışık, Muhterem Nur ve Gönül Yazar oynadı.

- Bakkaldan Çıkan Türk Filmleri… -

Muzaffer Tema uzun yıllar Amerika’da yaşadı. Amerikan Sineması’nda şansını denedi, başarı da sağladı. Bir gün New York’ta kendisini heyecanlandıran bir haber aldı. Brooklyn’de Vatan Bakkaliyesi’nin sahipleri Haydar ve Hüseyin Beyler, Muzaffer Tema’yı sever, takdir ederdi. Kendisine müjde verdiler: Tema’nın da rol aldığı 3 Türk filminin kusursuz kopyaları kendilerindeydi. ‘Balıkçı Osman’ (1973), ‘Dünyanın En Güzel Kadını’ (1968) ve ‘Ya İstiklal Ya Ölüm’ (1949) depolarındaydı.

- Bodrum’da Gizlenen Mandrake… -

‘Sihirbazlar Kralı Mandrake Kiling’in Peşinde’ (1967)nin orijinal nüshası kayıptı. Oksal Pekmezcioğlu’nun yönettiği filmde, başrolleri Mine Mutlu, Güven Erte ve Sadettin Düzgün paylaşmıştı.

Yıpranmış kopyası Ankara’da bir evin bodrumunda gres yağına batmış durumda bulundu. Titiz bir çalışma ile kurtarıldı ve seyredilebilecek duruma getirildi. Filmin bilinen tek kopyasına gazeteci Ali Murat Güven ile yönetmen Kurt Tulgar’ın gayretleri sonucunda ulaşıldı. ‘Türk İşi Filmler Festivali’nde gösterilen Mandrake filmi daha sonra internet ortamında da yayınlandı.

Türk filmlerinin büyük çoğunluğuna ait kopyalar, 1959’da Sütlüce’deki depoda çıkan yangın sonucu yitirildi. Cahide Sonku’nun da iflasına yol açan felakette 10 bin civarında siyah beyaz Yeşilçam yapımı kül oldu.

Ali Hikmet İnce yazdı.